Trong truyện “Chàng nhặt vợ”, nhà văn Kim Lân đã hai lần miêu tả tâm lí của ông cụ Tứ:
– Lần 1: “Chết tiệt, sao lại có một người phụ nữ ở đó?” “Người phụ nữ nào đứng ở đầu giường của con trai mình?”, “Tại sao bạn chào tôi với bạn?”
– Lần thứ hai: “Ông già hiểu rồi… Chao ôi, đã đến lúc chuẩn bị mâm cỗ trong nhà ăn khi con cái cưới vợ… và cả con cái nữa… Nước mắt ông nhòe đi. … “.
Phân tích diễn biến tâm lí của nhân vật bà cụ Tứ trong hai hình ảnh trên.
Khai mạc
– Kim Lân là một cây bút tài hoa với các tác phẩm lấy đề tài chính là người nông dân và đời sống làng quê Việt Nam.
– Công việc vợ nhặt: trong một cuốn truyện Con chó xấu xíĐó là bức tranh chân thực về nạn đói năm 1945, là bản trường ca về tình người, tình mẫu tử và ý chí sống.
– Bà cụ Tứ đại diện cho vẻ đẹp của người nông dân, người mẹ Việt Nam.
Thân hình
trình bày nhân vật
+ Là người mẹ già, nghèo (tính toán lầm bầm theo phong tục của người già), người ở.
+ Ngoại hình: dáng đi khập khiễng, chậm chạp, run, vừa đi vừa ho, nhẩm tính toán theo thói quen của người già.
Phân tích diễn biến tâm trạng của cụ bà Tun
Lần đầu tiên:
– Hoàn cảnh: Tràng đưa vợ về ra mắt mẹ.
– Phân tích: + Bà cụ ban đầu không mong con trai mình lấy vợ nên không hiểu người phụ nữ trong nhà mình là ai, vì thấy con trai mình khó lấy vợ, nhất là bà lại càng khó tính. lấy vợ. cơn đói khủng khiếp này. Mở đầu cho chuỗi tâm trạng ấy là hàng loạt câu hỏi đầy băn khoăn, thắc mắc:
>>> Như thường lệ, trời đã tối. Chưa thấy ai, nhưng Trang biết đó là mẹ vì ngoài ngõ có tiếng người ho sặc sụa. Anh từ bìa rừng tre bước vào. Tính cách của anh ấy vẫn vậy, vừa đi vừa lẩm bẩm điều gì đó trong miệng. Nhưng hôm nay thì khác, nhìn thấy mẹ, Trang gào lên như một đứa trẻ gọi về nhà: U về rồi! Cậu con trai lao ra khỏi cổng để gặp mẹ và trách mẹ đã làm cậu chậm trễ. Ồ, chắc có chuyện gì, không phải lần nào đâu anh Trang. Và thậm chí được gọi vào. Ai đang ở nhà? Một thời gian dài, khi ông già và cô con gái nhỏ qua đời, chỉ còn lại hai mẹ con trong gia đình. Anh nhìn Trang rồi chậm rãi hỏi: “Chuyện gì vậy?” Anh Trang không chịu nói chuyện và giục chị vào nhà.
“Người phụ nữ nào sẽ đứng bên giường con mình?” “Anh ấy là ai? Tại sao chúng tôi lại chào bạn?”.
>>> Đúng vậy, ông không ngờ có ngày này khi nhà nghèo đói khát suốt mấy năm trời mà con trai lại không chịu lấy vợ. Mọi thứ xảy ra với anh rất nhanh. Chính vì tình huống rất đặc biệt này của truyện “lấy vợ” mà mọi diễn biến nội tại được đẩy lên cao trào, để cho mạch của thành ăn khớp với chiều hướng tâm tư rất logic. .
Bà cụ thực sự đi hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác và đến nơi:
“Tôi không tin vào mắt và tai mình nữa”. “Bà cụ chớp mắt cho khỏi nhòe, bỗng thấy mắt mình nhòe đi. Bà cụ lại nhìn kỹ người đàn bà, không nhận ra ai. Anh ấy quay lại và nhìn tôi, anh ấy không hiểu.”
+ Khi biết con trai mình đã “lấy” vợ, nỗi lòng của người mẹ nghèo mới hiểu: xót xa, lo lắng, nghèo khó, uất hận, tủi thân… Tâm trạng cứ thế lo lắng cho đến khi mọi chuyện được bộc lộ qua lời xác nhận của con trai. : “Anh ta. anh ấy quay lại chỉ để làm bạn với tôi…”
lần 2:
– Tình trạng:
– Phân tích: Ý nghĩa của giọt nước mắt
Việc “rơi nước mắt” của bà cụ Tứ là biểu hiện của sự đau khổ, ân hận: đứa con trai lấy vợ giữa ngày đói khổ khiến bà cụ vừa mừng, vừa buồn, vừa lo. Nước mắt hiếm khi “chảy”, bởi vì tất cả cuộc sống khô nước mắt vào những ngày buồn. “Mắt chảy máu” là bức chân dung khổ hạnh của một bà lão nông dân. Đó là biểu hiện của tình mẫu tử thiêng liêng: chữ hiếu thì đau lòng.
Đó là những giọt nước mắt anh thương tiếc cho chính mình,Thương xót các con:
Bà cụ tủi thân vì cho rằng mình chưa làm tròn bổn phận của người mẹ:“Ôi giời người ta ăn ở, cưới vợ cho con, sau này muốn có con, để mở mang tầm mắt. Tôi nghĩ…”. Đối với người phụ nữ Việt Nam, không chỉ là sinh con, nuôi con trưởng thành mà còn là chăm sóc con cái, gia đình. Cha mẹ không lo được cho con thì chết trước khi nhắm mắt. Với quan niệm truyền thống này, bà Từ cũng có vẻ tràn đầy tự tin. Trong đoạn độc thoại trên, anh tế nhị so sánh “người ta” với “mình”, nghĩ và thương cho họ vì người ta đã giàu có, đủ cái ăn để lo cho con cái, thậm chí còn “có vài cái đĩa. “cơm” không lo nổi cho con Đằng sau dấu chấm lửng mà Kim Lân cố tình bỏ đi là nỗi lòng và nước mắt của người mẹ già tội nghiệp. Ông cảm thấy có lỗi với những đứa con của mình: Người đầu tiên là thảm hại “Số phận của con tôi” bởi ông hiểu con trai mình không được bình thường, không được may mắn như những đứa trẻ khác. Nghĩ vậy, bà không hề coi thường con dâu, ngược lại, lòng mẫu hậu xót xa cho đứa con gái lỡ bước:“Người ta phải đi qua bước khó khăn, đói khổ này thì mới dắt con đi. Và con trai tôi đã trở thành vợ mới của anh ấy…”. Ana đồng cảm với cô con dâu bị cái đói đẩy đến đường cùng và phải liều mạng về làm vợ theo trai xấu xí. Đồng thời, ông thầm cảm ơn cô con dâu, vì nhờ cô mà cô đã trở thành vợ của con trai mình. Tình yêu của người đàn bà giành vợ còn được thể hiện ở sự vội vàng, quan tâm, cử chỉ lo âu “Ngồi đây, ngồi đây, mỏi chân lắm”; trong loại suy nghĩ: ” Anh nhìn bà già với vẻ thương hại.Bây giờ cô ấy là con dâu và con của gia đình.”.
Đây là những giọt nước mắt “vui mừng” vì hạnh phúc của các con:
Bao nhiêu cảm xúc được người mẹ chắt chiu trong vài chữ:“ĐÚNG! Chà, các con, các con đã được định sẵn để sống cùng nhau, và mẹ rất vui.”. Mẹ không chỉ “hài lòng”, mà là “hài lòng”. Vì một lẽ đơn giản, ngay cả trong cảnh nghèo khó, niềm vui vẫn chưa đủ nghĩa là niềm vui. Nhưng chính câu nói ấy đã xua tan nỗi băn khoăn, lo lắng của Tràng, xóa đi sự dè bỉu, sợ hãi cho nàng dâu, thổi một luồng gió mới vào tâm hồn đôi trẻ, mở ra một niềm hạnh phúc không gì sánh được. Bà lão khuyên nhủ và khuyến khích con cái của mình phải tốt bụng, hào phóng và tràn đầy lạc quan.Là người từng trải, từng trải qua nhiều khó khăn, mẹ anh rất thấu hiểu và thông cảm. Cái đói, cái lạnh không thể làm mẹ gục ngã vì mẹ tin rằng: “Giàu ba đời ai khó bằng ba đời”. Đó cũng là triết lý dân gian nuôi sống tâm hồn của nhiều người Việt Nam. Mẹ động viên “Gia đình tôi nghèo. Bạn và người phối ngẫu của bạn có nói với nhau để đi vào kinh doanh? Rồi anh ấy gặp may, anh ấy gặp may…”. Những lời đầy cảm hứng này là những lời yêu thương và niềm tin mạnh mẽ của anh. Ông đã khuyên bảo và bảo vệ hai đứa trẻ “Tôi rất vui vì hai người rất hợp nhau.” Lời khuyên này của người mẹ là món quà vô giá thể hiện tình yêu thương vô bờ bến của mẹ dành cho con. Trái tim người mẹ ấy thật đẹp!
Đây là những giọt nước mắt cô lo lắng cho tương lai của con mình:
Kim Lân ba lần tả cảnh bà cụ Tứ khóc và bốn lần bà trực tiếp xót xa:“Không biết chúng nó có nuôi nhau cho khỏi đói không?”. Nghĩ về cuộc đời, ông càng lo cho các con: “Họ sắp kết hôn, cuộc sống của anh ấy sẽ tốt hơn cha mẹ trước đây chứ?”. Lần thứ hai, những giọt nước mắt lo lắng và đau khổ của người mẹ tội nghiệp lăn dài trên gương mặt già nua nghiêm nghị: “Năm nay tôi đói lắm. Hiện tại chúng ta kết hôn, thật xin lỗi.”Nghe tiếng trống thuế đầu làng, bà lão lại chạnh lòng: “Không biết trên đời này có sống được không các bác?”.Sự trăn trở và nhiều nước mắt này là tình yêu vô bờ bến của người mẹ Việt Nam. Thật tự hào và biết ơn biết bao.
Cô là điểm tựa hạnh phúc của đôi trẻ, gạt nước mắt sống lạc quan:
Anh dậy sớm cùng cô dâu, dọn dẹp nhà cửa như thể chào đón một cuộc sống mới hạnh phúc hơn. “Làm ăn có cơ hội tốt hơn” mở ra trước mặt anh. Mặt bà Tư biến sắc “con báo ảm đạm” Hiện nay “sáng lấp lánh”. Kim Lân đã thay đổi mạch cảm xúc của toàn bộ câu chuyện. Gương mặt ấy hôm qua “buồn bã” hôm nay “tươi sáng” đến nỗi chợt bừng lên sức sống cho câu chuyện ở những dòng cuối.
Ông đã thắp lên ngọn lửa niềm tin cho các con mình bằng ngọn lửa lạc quan đã đốt cháy trái tim ông. Bữa cơm đón dâu đầu tiên tuy đáng thương nhưng tất cả đều ngon lành, vui vẻ. Dù ăn “chè tiêu” với cám nhưng bà cụ vẫn tươi cười, trò chuyện vui vẻ, thân tình với hai đứa con. bà lão nói “Mọi niềm vui, mọi hạnh phúc trong tương lai”. Ông cũng mở ra một viễn cảnh tươi sáng với câu chuyện về đàn gà: “Trương. Có tiền thì mua mấy con gà, ta nghĩ làm chuồng gà cho đầu bếp kia cũng tiện. Hừ, không cần nhìn xung quanh, còn có gà để xem…”. Hình ảnh đàn gà trong truyện bà cụ Tứ như một liều thuốc tinh thần mở ra bao điều tốt lành. “Một đôi gà – một bầy gà” là sinh – sinh thắng diệt, sống thắng tử. Chính câu chuyện này đã thổi bùng khát vọng và tâm hồn hạnh phúc của Tràng. Kim Lân khẳng định điều này “Khi đói người ta chỉ nghĩ đến đường sống, không nghĩ đến đường chết”. Đây cũng là tinh thần của dân tộc ta từ bao đời nay “Da tóc mọc chồi non”.
Xem chi tiết:
Giá trị nội dung: Dòng Nước Mắt đã thể hiện giá trị đích thực và giá trị nhân đạo sâu sắc: qua việc phơi bày thực trạng xã hội những năm trước cách mạng và trong nạn đói 1945; thông cảm đồng cảm; bị xã hội lên án; Ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn người mẹ
Nét nghệ thuật: chi tiết nhỏ, nhưng nội dung có ý nghĩa rất lớn; miêu tả nội tâm nhân vật đặc sắc; tình huống truyện độc đáo; nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc, lời thoại sinh động, hấp dẫn; ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, liên quan đến ngôn ngữ nói nhưng được chọn lọc cẩn thận, tạo nên sức gợi đáng kể; miêu tả tâm lý nhân vật một cách tinh tế, sắc sảo…; tường thuật hấp dẫn.
Tỷ lệ:
Nhân vật bà cụ Tứ đã dạy cho chúng ta rất nhiều điều về tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ dành cho đứa con của mình. Bà là tinh thần của lao động, là hiện thân của tình mẫu tử, là hình ảnh tiêu biểu cho vẻ đẹp của những người mẹ Việt Nam: nhân hậu, rất bao dung, giàu lòng nhân ái, thương con vô bờ bến, tha thiết mong con hạnh phúc, khát khao sống, để yêu và truyền ngọn lửa sống đó từ tôi sang bạn. Phải chăng người mẹ già ấy là ánh sáng của cả câu chuyện, lặng lẽ sau bóng tối bi đát của kiếp người nghèo khổ. Ánh sáng ấy càng làm cho câu chuyện nhặt vợ của ông Tràng thêm sinh động và hiệu quả, nâng chất tự sự của “Chàng nhặt vợ” lên một tầm cao mới, mang đến chiều sâu của truyện ngắn “hiện thực – nhân văn”.
