Giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện “Hai vợ chồng Phủ” của Tô Hoài.
Tác phẩm đặt ra vấn đề về số phận của những con người bị tước đoạt hết của cải, bị bóc lột sức lao động, nhân phẩm bị xúc phạm nặng nề – những con người thuộc tầng lớp thấp trong xã hội. Giải quyết vấn đề về số phận con người, Tô Hoài đã thức tỉnh họ, đưa họ đến với cách mạng và cho họ một cuộc sống mới.
I. Giá Trị Nội Dung:
1. Giá trị thực tế:
+ Truyện miêu tả chân thực số phận nô lệ khốn khổ của những người dân lao động nghèo khổ dưới ách thống trị của bọn phong kiến miền núi Tây Bắc (Người bóc lột, A Phủ).
+ Truyện vạch trần bản chất tàn bạo của giai cấp phong kiến thống trị ở vùng cao (như cha con thống lí Pá Tra).
+ Truyện đã phản ánh sinh động vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên và phong tục tập quán của người dân miền núi Tây Bắc (cảnh mùa xuân, Phủ án).
2. Giá trị nhân đạo:
+ Truyện thể hiện tình yêu thương, sự cảm thông sâu sắc đối với hoàn cảnh khốn khó của người lao động nghèo miền núi (trích nhân vật Mị, A Phủ).
+ Phê phán các thế lực áp bức nhân dân (cương quyền, thần quyền).
+ Truyện khẳng định niềm tin vào vẻ đẹp tâm hồn con người, sức sống mãnh liệt và khát vọng hạnh phúc. Dù hoàn cảnh có khắc nghiệt đến đâu, con người cũng không mất đi ý chí sống tự do, hạnh phúc.
+ Qua truyện, nhà văn đã cho người dân miền núi Tây Bắc nói riêng thấy những số phận đáng thương, con đường thoát khỏi những bất công và làm chủ vận mệnh của mình. bỏ trốn khỏi Hồng Ngãi cùng A Phủ).
II. Giá trị nghệ thuật:
1. Nghệ thuật kể chuyện:
– Cách giới thiệu nhân vật đầy bất ngờ, tự nhiên, ấn tượng. Cách dẫn dắt tình tiết khéo léo làm cho mạch truyện thay đổi, phát triển một cách hấp dẫn, không rối rắm, lặp lại.
– Ngôn ngữ truyện sinh động, chọn lọc, sáng tạo, lối kể giàu chất thơ giàu hình tượng.
2. Nghệ thuật khắc họa tâm lý và diễn biến nhân vật:
Nhà văn ít miêu tả hành động mà chủ yếu là ý nghĩ, có khi chỉ là những ý nghĩ rung động trong tiềm thức của nhân vật.
3. Nghệ thuật sân khấu độc đáo:
+ Cảnh thiên nhiên thơ mộng được miêu tả bằng ngôn ngữ thơ, tượng hình (cảnh mùa xuân trên núi Hồng Ngải).
+ Cảnh núi rừng với những phong tục tập quán sinh hoạt riêng, rực rỡ (Cảnh đêm tình mùa xuân, cảnh cúng ma, cảnh cung đình).
- Phân tích tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân của Hồng Ngải (“Phu thê”, Tô Hoài)
- Phân tích tâm trạng và hành động của nhân vật Men trong đêm được A Phủ cứu (“Vợ chồng Phủ” – Tô Hoài)