Biển bao la, không bờ, không bến, không ranh giới, vì nó không từ bỏ một giọt nước nào. Núi có thể cao vạn trượng là vì không từ bỏ một viên đá nhỏ.
Viết bài văn nghị luận bày tỏ quan điểm của em về nhận định trên?
– Có kĩ năng làm văn nghị luận xã hội, biết huy động kiến thức sách vở, kiến thức cuộc sống và kinh nghiệm của bản thân để làm bài thi.
– Các thao tác lập luận phù hợp, lập luận xác đáng, trình bày khoa học, diễn đạt lưu loát, tránh mắc lỗi chính tả, dùng từ, dựng câu.
II. Yêu cầu kiến thức: Học sinh có nhiều kĩ thuật trình bày khác nhau, nhưng cần đạt được những nội dung cơ bản sau:
– Hình ảnh biển rộng, núi cao Đó là một cảnh quan thiên nhiên với vẻ đẹp tuyệt vời và hùng vĩ
– Không bỏ một giọt nước, không bỏ một viên đábé nhỏ nó có nghĩa là sẵn sàng chấp nhận mọi thứ, dù là nhỏ nhất, tầm thường nhất. Nó gợi lên một tâm trí cởi mở.
-> Câu trên lấy quy luật tự nhiên để khuyên răn con người: Nếu biết sống nhẫn nhục, nhân từ thì con người sẽ làm nên việc lớn và trở nên vĩ đại.
– Khoan dung là hiểu nhân cách cao thượng, thể hiện tấm lòng rộng mở, yêu thương.
– Lòng khoan dung sẽ hiện thân cho những lỗi lầm, là động lực thúc đẩy, khuyến khích họ nhận ra và sửa chữa lỗi lầm.
– Không ai là không mắc sai lầm. Như vậy, khi bao dung với người khác, chúng ta cũng chuẩn bị một “đường lùi” cho chính mình. Vì sẽ đến lượt chúng ta vấp ngã và phạm sai lầm. Nếu tôi không bao giờ tha thứ, ai sẽ tha thứ cho tôi?
– Người bao dung, tận tụy sẽ luôn cảm thấy an nhàn, bình yên; được sự yêu mến, kính trọng của mọi người.
Nếu sống ích kỷ, bảo thủ, con người trở nên nhỏ bé, tầm thường…
(Học sinh lấy ví dụ thực tế để chứng minh)
– Bao dung và tha thứ là điều vô cùng quan trọng và cần thiết trong cuộc sống. Nhưng khoan dung không có nghĩa là chấp nhận và dung túng cho cái ác. Vì sẽ rất nguy hiểm cho xã hội.
– Phê phán những người còn sống ích kỷ, bảo thủ,…
– Hãy tử tế, mở lòng với mọi người
– Độ lượng, tha thứ lỗi lầm cho người và cho mình…
Chỉ một người có thể nói với mọi người điều gì đó mới mẻ, có ý nghĩa và thú vị, người có thể nhìn thấy những gì người khác không nhìn thấy, mới có thể là một nhà văn.
(Hoa hồng vàng và bình minh mưaNxb văn học, 1999, tr.56)
Em hiểu nhận xét trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ qua một trường hợp chúng ta đã học trong chương trình Ngữ văn 11.
– Có năng lực làm văn nghị luận văn học, huy động được những kiến thức lí luận, những hiểu biết về tác giả, tác phẩm để hoàn thành bài.
– Các thao tác lập luận phù hợp, lập luận xác đáng, trình bày khoa học, diễn đạt lưu loát, tránh mắc lỗi chính tả, dùng từ, dựng câu.
II. Yêu cầu kiến thức: Học sinh có nhiều kĩ thuật trình bày khác nhau, nhưng cần đạt được những nội dung cơ bản sau:
– Những điều mới mẻ, ý nghĩa và thú vị đó là vấn đề tư tưởng được thể hiện bằng những hình thức nghệ thuật độc đáo, mang tính độc đáo, sâu sắc, có giá trị nhân văn cao cả, v.v.
– Xem những gì người khác không tầm nhìn tìm tòi, khám phá của nhà văn.
-> Ý kiến của Pauxtopsky là định nghĩa về nhà văn có phong cách nghệ thuật độc đáo.
Nhà văn phải có phong cách nghệ thuật độc đáo vì:
– Nghệ thuật là lãnh địa của nguyên bản. Vì vậy, nó đòi hỏi người sáng tạo phải có một phong cách ngoại hạng, tức là phải thể hiện được cái gì rất độc đáo, mới lạ trong tác phẩm. Phải là một nhà văn những người biết đào sâu, những người biết khám phá, những người khám phá những nguồn chưa được khám phá và tạo ra những gì chưa có (Nam Cao).
Văn học lấy chất liệu từ cuộc sống. Hiện thực cuộc sống luôn là mảnh đất màu mỡ để nhà văn không ngừng sáng tạo. Nhưng cuộc sống dù đa dạng, phong phú đến mấy cũng có giới hạn của nó. Vì vậy, nhiều khi viết về một đề tài cũ, người viết phải có tầm nhìn để phát hiện ra những cái mới, cái hay mà người đọc chưa hiểu. Chỉ trong trường hợp này, tác phẩm mới có giá trị và khơi dậy hứng thú của độc giả.
Hơn nữa, phong cách nghệ thuật là nhân tố góp phần tạo nên sự phát triển phong phú, đa dạng của văn học; nó là tiêu chí đánh giá đúng vai trò, vị trí của nhà văn trong văn học. Vì chỉ có những cây bút chân chính, tài năng và tâm huyết mới tạo ra những phong cách nghệ thuật độc đáo của riêng mình. Phong cách nghệ thuật của nhà văn được thể hiện trong tác phẩm cả về nội dung và hình thức. Tác phẩm ấy luôn thể hiện một cách nhìn, cách khám phá cuộc sống mới, độc đáo; hướng tới những nội dung, chủ đề mới; mang đến một âm thanh độc đáo và tác phẩm nghệ thuật độc đáo,..
– Qua tác phẩm đó, tác giả đã đưa ra những ý tưởng, phát hiện gì mới về hiện thực cuộc sống?
– Tác phẩm đã truyền tải đến người đọc những tư tưởng gì mới mẻ, sâu sắc?
– Tác giả đã gửi gắm thông điệp của mình bằng những hình thức nghệ thuật độc đáo nào?
– Từ đó đánh giá tác phẩm và tóm tắt phong cách nghệ thuật của tác giả.
– Đây là một ý kiến đúng giúp thấy được tầm quan trọng của cá tính sáng tạo và phong cách nghệ thuật của nhà văn trong quá trình sáng tác.
– Câu đặt ra yêu cầu đối với tác giả và người nhận:
+ Đối với người sáng tạo: phải sống sâu sắc, có tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, trí tưởng tượng phong phú và tài năng nghệ thuật độc đáo.
+ Đối với người tiếp nhận: nên trân trọng những đóng góp mới, quý báu của người viết qua tác phẩm.
