Dàn ý: Cảm nghĩ về bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng và bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu
“Sông Mã xa rồi, Tài Tiến ơi!
Nhớ núi đừng quên rong chơi
Sài Khao phủ quân mỏi
Mường Lát hoa về đêm”
(Tài Tiến – Quang Dũng)
“Không nhớ gì như nhớ người thân
Mặt trăng ở đầu núi, mặt trời ở giữa trưa
Nhớ từng bản khói sương
“Lửa người thương đi sớm về khuya”.
(Việt Bắc – Tố Hữu)
I. Giới thiệu:
– Giới thiệu về tác giả và tác phẩm:
Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài, tên tuổi gắn liền với bài thơ “Tài Tiến”. Bài thơ là nỗi nhớ da diết của tác giả về thiên nhiên và con người. Bốn câu đầu thể hiện rõ nhất nội dung cũng như cảm hứng sáng tạo nghệ thuật.
+ Bài thơ xuất sắc của Việt Bắc Tố Hữu. Tất cả các bài thơ là tình cảm cách mạng sâu sắc và kỉ niệm kháng chiến của người cán bộ kháng chiến với chiến trường. Bốn câu đầu của bài thơ đã phần nào thể hiện đạo lý của tình yêu thủy chung.
II. Cơ quan đăng bài:
1. Cảm nhận về hai bài thơ:
* Thơ Tây Tây
“Sông Mã xa rồi, Tài Tiến ơi!…
Mường Lát về đêm hoa về”.
– 2 khổ thơ đầu: nêu cảm nghĩ chủ đạo của cả bài thơ. Đó là nỗi nhớ và nỗi nhớ.
+ Câu thơ thứ nhất ngắt nhịp 2/2/3 đều, ngắt nhịp. Khi Quang Dũng nhớ đến sông Mã đã thấy ngay là xa vắng nên “Ôi tài tiến” vừa là tiếng gọi thiết tha, vừa là tiếng sóng của nỗi nhớ vừa là xúc cảm, hoài niệm da diết. Vì sao khi nhớ về Tài Tiến, Quang Dũng lại nhớ đến tên sông Mã? Bởi suốt chặng đường hành quân của họ, dòng sông Mã là người bạn đồng hành, chứng kiến biết bao kỉ niệm, bao đau thương, mất mát.
+ Câu thơ thứ hai, Quang Dũng muốn nói rõ hơn về nỗi nhớ của mình, nỗi nhớ núi rừng và cảm giác chơi vơi. Do địa bàn hoạt động của các chiến binh phần lớn là núi non hiểm trở, rừng rậm cách xa Tài Tiến nhưng đã ăn sâu vào tâm khảm của các chiến binh. Còn “hoài niệm” là một trạng thái cảm xúc mơ hồ, không xác định rõ ràng. Đặc biệt, hai từ “chơi vơi” kết hợp với từ “rồi” và từ “à” ở câu trên tạo nên sự hài hòa của cảm giác bồi hồi, lan tỏa không dứt. Cha ông ta đã ghi lại những tình cảm ấy trong câu ca dao như nỗi nhớ nhung, xao xuyến, rạo rực: “Đi về nhớ bạn bè”.
+ Cả hai dòng đều kết thúc bằng vần “ơi”, “chơi”. Nó mô tả một cái gì đó xa xôi như mất mát. Cảm xúc của tác giả như bức bối, vật vã vì Tây Tiến chỉ là quá khứ trong hiện tại. Nỗi nhớ và tiếng gọi của tác giả đã làm cho Tài Tiến trở thành một con người có hồn và chuyển tải những cảm xúc của nhà thơ.
– 2 khổ thơ tiếp theo: hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ.
+ Sài Khao, Mường Lát, là những địa danh rất quen thuộc của Tây Bắc góp phần tạo nên nỗi nhớ. Trong sương khói câu thơ, hình ảnh Tây Bắc hiện ra, bao mệt nhọc, vất vả của đoàn quân như lẫn trong sương. Nó có vẻ huyền diệu nhưng thực tế, bên cạnh sự khó khăn pha lẫn một chút thơ:
“Mường Lát hoa về đêm”.
+ Một dòng rất độc đáo “bông hồng đến” chứ không phải hoa nở, “đêm bớt” hơn là sương đêm. Vì đoàn quân Tây tiến từ xa về Mường Lát mang theo đuốc như dòng sông hoa lấp lánh ẩn hiện trong màn sương đêm. Đọc đến đây thì “sự mệt mỏi” của quân đội dường như tan biến. Quang Dũng quả là thiên tài khi viết câu thơ đa phần đều đều, nhẹ tênh như sương, như hoa, như hồn người. Bên cạnh sự khắc nghiệt của núi rừng, hiểm nguy của trận mạc, đó cũng là những lúc người lính thả hồn mình lãng mạn. Đó cũng là chất thơ thoát ra từ hiện thực chiến tranh, một nét rất đặc trưng cho hồn thơ thiên phú của Quang Dũng.
* Bài thơ Việt Bắc
“Nhớ như mất người yêu…
“Sáng sớm nhóm lửa người thương về nhà”.
– Nỗi nhớ da diết, đằm thắm của người cán bộ kháng chiến đối với Việt Bắc, nơi đan xen tình thương yêu lẫn nhau.
– Đoạn thơ là nỗi nhớ người nhớ cảnh Việt Bắc, mảnh đất gắn bó máu thịt với những người cách mạng. Không phải trau chuốt về nỗi nhớ, Tố Hữu đã sử dụng một hình ảnh so sánh rất độc đáo “nhớ gì bằng nhớ người thương”. Nhà thơ đã dùng nỗi nhớ trong tình yêu làm thước đo giá trị để cắt nghĩa, lí giải tình cảm của người cán bộ đối với nhân dân. Bởi vậy, đây không phải là nỗi nhớ của thức và nợ mà là nỗi nhớ của hai trái tim yêu thương và yêu nhau chân thành.
– Đoạn thơ “Anh lên tới đỉnh núi, lưng anh nắng lên” thể hiện hai nửa của thời gian khát khao: nửa đầu là đêm trăng, nửa là thời gian giữa trưa lao động. . Thời gian như chảy ngược, nỗi nhớ đi từ gần đến xa. Để rồi, trong tình gia đình, tình thương biến thành nỗi nhớ. Cả một vùng núi rừng Việt Bắc được bao trùm bởi không khí gia đình đầm ấm:
“Nhớ từng bản khói sương
“Sáng sớm nhóm lửa người thương về nhà”.
⇒ Hiện lên trong nỗi nhớ của Tố Hữu là đất nước Việt Nam thân thương, đẹp chân chất mà nên thơ với nhịp sống thanh bình. Hình ảnh “lò lửa” gợi nhiều liên tưởng. Nó thể hiện sự ấm áp, thân thiện của người dân Vietbak, đồng thời cũng cho thấy sự ấm áp, yêu thương của những người cán bộ lão thành cách mạng khi nhớ về những người dân nơi đây. Tình quân dân kết tinh trong ngọn lửa thiêng bất diệt ấy.
2. So sánh nét giống nhau giữa nỗi nhớ được nhắc đến trong Tây Tiến và Việt Bắc:
* Điểm giống nhau:
+ Tất cả đều thể hiện nỗi nhớ gắn với một vùng đất nào đó. Nếu “nỗi nhớ chơi vơi” của Quang Dũng gắn liền với địa danh Tây Tiến thì “nỗi nhớ người yêu” của Tố Hữu lại gắn bó mật thiết với địa danh Việt Bắc.
Ngôn ngữ thơ của ông giản dị, mộc mạc và đầy ẩn ý.
* Sự khác biệt:
+ Tây Tiến: sử dụng nhiều địa danh để cụ thể hóa nỗi nhớ, sử dụng nhuần nhuyễn bút pháp lãng mạn khi viết về hiện thực. Thơ 7 chữ điêu luyện.
+ Việt Bắc: đa địa điểm (đỉnh núi, sa mạc, làng quê, lò lửa), thời gian khác nhau (trăng đỉnh núi, nắng chiều, khuya sớm), thể thơ lục bát da diết nỗi nhớ con người. thời gian.
* Tỷ lệ:
– Cả hai bài thơ đều thể hiện nỗi nhớ da diết về một địa danh cụ thể trên mảnh đất đầy kỉ niệm. Dù là nỗi nhớ người yêu, chúng ta đều hiểu nỗi niềm nhớ nhung da diết của hai nhà thơ.
– Họ không chỉ nhớ về một địa danh nào đó mà đó còn là nơi cất giấu những kỉ niệm, tình yêu kháng chiến, những khó khăn họ đã trải qua và hơn thế nữa là tình quân dân.
III. Kết thúc
Đây là hai dòng đặc sắc trong bài thơ trữ tình của thơ ca cách mạng. Với phong cách thể hiện hoài cổ độc đáo của mỗi nhà thơ, ta thấy được cá tính sáng tạo đặc biệt của họ, để lại ấn tượng khó phai trong lòng người đọc.
