Những nét nghệ thuật trong truyện “Chiếc lược ngà”.
1. Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, nhưng tự nhiên, hợp lý. Tình huống truyện ở đây đầy kịch tính với nhiều yếu tố bất ngờ. Đây là những tình huống ngẫu nhiên, nhưng rất phổ biến, khó hiểu mà chúng ta thường gặp trong chiến tranh. Nhưng nhà văn muốn khẳng định và tôn vinh các nhân vật của mình bằng cách đặt họ vào những tình huống đó: tình phụ tử thiêng liêng và sâu nặng như một giá trị nhân văn sâu sắc. Cảm giác này thậm chí còn tốt hơn trong thời chiến.
2. Xây dựng cốt truyện lựa chọn nhân vật đủ dày đặc, kể đúng câu chuyện. Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, với nhân vật chú Ba, cũng là nhân chứng, bạn chiến của ông Cưa. Với ngôi kể này, người trần thuật cắt bỏ những nhận xét, suy nghĩ, đồng cảm, chia sẻ với nhân vật mà câu chuyện vẫn giữ được tính khách quan.
3. Truyện ngắn chiếc lược ngà là một biểu tượng tính năng chuyện kể Truyện ngắn của Nguyễn Quang Sáng. Điều làm nên sức hấp dẫn của truyện là tác giả đã xây dựng tình huống rất chặt chẽ, hấp dẫn xung quanh những tình huống bất ngờ, nhưng tự nhiên và hợp lý. Nghệ thuật kể chuyện của Nguyễn Quang Sáng thoải mái, tự nhiên với giọng điệu thân mật, dân dã.
2. Tác giả được chọn nhân vật truyện thích hợp Đồng thời, tác giả thành công ở nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật, đặc biệt là tâm lí nhân vật trẻ em rất tinh tế. Điều này nói lên sự nhạy cảm, tình yêu và sự trân trọng của nhà văn đối với con người và nhân loại.
3. Câu chuyện: Tác giả kể chuyện từ nhân vật “tôi” (chú Ba) – bạn thân của ông Cưa, người chứng kiến toàn bộ câu chuyện. Việc sử dụng người kể chuyện này tạo ra giọng điệu kể chuyện, truyền cho người đọc cảm giác chân thực và gần gũi. Khi cần thiết, anh ta có thể bộc lộ trực tiếp tình cảm, thái độ của mình trước sự việc, nhân vật. Câu chuyện trở nên đáng tin cậy. Người kể chuyện có toàn quyền kiểm soát lời tường thuật.
4. Nêu diễn biến tâm lý nhân vật trang nhã, sâu lắng, nhất là đối với nhân vật Thu.
5. Ngôn ngữ truyện mang đậm tính địa phương nam bộ.
